Od czego liczyć zachowek? Jest ważny wyrok Sądu Najwyższego

SN nie podzielił jego argumentacji, wskazując, że przy obliczaniu wartości spadku koniecznej do ustalenia należnego zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń (co wprost wynika z art. 993 k.c.), ale też roszczeń o zachowek (które jednak zgodnie z art. 922 § 3 k.c. zalicza się do długów spadkowych). Takie stanowisko wynika  z istoty zachowku — wskazał SN. – Jeśli uprawniony do niego ma otrzymać część udziału spadkowego, który by mu przypadł w razie dziedziczenia ustawowego, to oczywiste jest, że przy obliczaniu zachowku nie może dojść do obniżenia wartości spadku o wartość roszczeń o zachowek. W przeciwnym wypadku doszłoby do ponownej, a zarazem pozaprawnej redukcji wartości roszczenia uprawnionego — wskazał w uzasadnieniu sędzia SN Władysław Pawlak.

Zdając sobie sprawę, że nie są to proste spawy sędzia przedstawił te wyliczenia krok po kroku: – Jeśli przyjmiemy, że wartość spadku wynosi 100 jednostek, a uprawniony do zachowku dziedziczyłby potencjalnie z ustawy połowę, czyli 50 jednostek, to przy proponowanej przez skarżącego wykładni, udział spadkowy uprawnionego do zachowku wyniósłby połowę z 50 jednostek, tj. 25 jednostek, z której dopiero przysługiwałyby mu 2/3 albo połowa, tj. 16,66 jednostek albo 12,5 jednostki — wskazał sędzia.

Sygn. akt I CSK 1309/23