W Polsce coraz więcej placówek umożliwia rodzącym kobietom skorzystanie ze znieczulenia przy porodzie naturalnym. Mimo to nadal nie osiągamy standardów europejskich, co naraża szpitale na konsekwencje prawne oraz krytykę ze strony organizacji zajmujących się prawami pacjentów. Jedną z takich organizacji jest Fundacja Rodzić po Ludzku, która aktywnie działa na rzecz poprawy warunków opieki okołoporodowej.
📊 Znieczulenie w liczbach: Polska vs. Europa
Według danych NFZ, w ubiegłym roku 23% rodzących w Polsce otrzymało znieczulenie zewnątrzoponowe. Choć to lepszy wynik niż w 2023 roku, wciąż pozostajemy w tyle za europejską średnią wynoszącą 40%. Co więcej, dostępność tej procedury wciąż jest nierówna w różnych regionach kraju. Aż cztery województwa – kujawsko-pomorskie, lubelskie, lubuskie i wielkopolskie – odnotowały poziom poniżej 10%.
📢 Nowa kampania społeczna – „Usłysz głos bólu”
Fundacja Rodzić po Ludzku zainaugurowała nową inicjatywę mającą na celu uświadamianie kobiet o ich prawach oraz wsparcie tych, które zostały pozbawione możliwości łagodzenia bólu. Jak zaznacza prezeska organizacji, Joanna Pietrusiewicz, kampania nie polega na promowaniu znieczulenia jako konieczności, ale na zapewnieniu dostępu do pełnej informacji i możliwości wyboru.
⚖️ Interwencje Rzecznika Praw Pacjenta
Bartłomiej Chmielowiec, rzecznik praw pacjenta, podkreśla, że Konstytucja RP gwarantuje kobietom ciężarnym szczególną opiekę medyczną. Obecnie prowadzone jest kilkanaście postępowań wobec szpitali, które nie oferują żadnych metod łagodzenia bólu. Placówki te, jeśli nie dostosują się do obowiązujących przepisów, mogą ponieść konsekwencje prawne.
📝 Czy prawo stoi po stronie pacjentek?
Mimo że szpitale są zobowiązane do organizacji oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii, przepisy dotyczące opieki okołoporodowej dają im dużą swobodę w decydowaniu, jakie metody leczenia bólu będą dostępne. Jak wyjaśnia mecenas Dorota Karkowska z Fundacji Ius Medicinae, w praktyce oznacza to, że to nie pacjentka decyduje o rodzaju znieczulenia, a szpital określa, co może zaoferować.
💡 Placówki medyczne a ryzyko procesów
Z prawnego punktu widzenia ból uznawany jest za objaw, który powinien być leczony zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Istnieją już wyroki sądowe potwierdzające, że szpitale, które obiecują dostępność znieczulenia, a później go odmawiają, wprowadzają pacjentki w błąd.
Nie ma wątpliwości, że odmowa leczenia bólu może być podstawą do roszczeń wobec placówek medycznych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami szpital nie może samodzielnie decydować, jakie metody łagodzenia bólu są „wygodne” dla personelu – jego zadaniem jest zapewnienie pacjentce należnej opieki.
🏥 Czy czeka nas zmiana?
Ministerstwo Zdrowia finalizuje prace nad nowelizacją standardów opieki okołoporodowej. Wprowadzone zmiany mogą poprawić sytuację rodzących kobiet w Polsce i ograniczyć przypadki odmowy dostępu do środków przeciwbólowych. Póki co, organizacje pacjenckie i prawnicy apelują, by kobiety były świadome swoich praw i walczyły o godne traktowanie w trakcie porodu.
👩⚖️ Czy szpitale zaczną respektować prawa pacjentek? Czas pokaże. Jedno jest pewne – kobiety nie powinny być pozostawione same sobie w tej walce. 💪