aktualności

Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę

albo oświadczenia rozwiązującego umowę o pracę bez wypowiedzenia

 

            Pracownik może wnieść do sądu pracy odwołanie zarówno od wypowiedzenia umowy o pracę, jak i od oświadczenia rozwiązującego umowę o pracę bez wypowiedzenia. Odwołanie, o którym wyżej mowa, de facto jest pozwem w rozumieniu art. 187 Kodeksu postępowania cywilnego.

            Sądem właściwym do wniesienia odwołania jest sąd ogólnie właściwy dla pozwanego (a zatem sąd, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania albo siedzibę), bądź przed sąd, w którego obszarze właściwości praca jest, była lub miała być wykonywana.

I. Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę

    Istnieją dwie podstawy wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę. Pierwszą z nich jest brak przyczyn uzasadniających wypowiedzenie umowy o pracę, tj. niezasadność wypowiedzenia, drugą natomiast jego sprzeczność z prawem.

 

Należy mieć na uwadze, że obligatoryjnym elementem wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest wskazanie przyczyny wypowiedzenia, która musi być wskazana w sposób konkretny, odnoszący się do konkretnego zdarzenia stanowiącego o uchybieniu pracownika w realizacji obowiązków pracowniczych. Przykładowo, wskazanie w treści wypowiedzenia niewłaściwego wywiązywania się przez pracownika z obowiązków pracowniczych, bez doprecyzowania, na czym dokładnie ta niewłaściwość polegała, stanowi o niedostatecznym wskazaniu przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę (wyr. SN z  21 listopada 2006 r., sygn. akt II PK 41/06). Z oświadczenia pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę powinno zatem wynikać w sposób niebudzący wątpliwości, co jest istotą zarzutu stawianego pracownikowi, bowiem w przeciwnym razie istnieją podstawy do kwalifikacji wypowiedzenia jako bezzasadnego, co otwiera drogę do wniesienia odwołania do sądu pracy. Warto wiedzieć, że w trakcie procesu pracodawca nie można zmienić czy rozszerzyć przyczyn wypowiedzenia, powołując się na nowe okoliczności.

Sprzeczność z prawem wypowiedzenia umowy o pracę ma miejsce wówczas, gdy wypowiedzenie nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów o pracę, a zatem zawartych w art. 32 i n. k.p.

            W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, pracownik może żądać orzeczenia przez sąd pracy o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe. W takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu. Odszkodowanie przysługuje pracownikowi w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

 

II. Odwołanie od oświadczenia rozwiązującego umowę o pracę bez wypowiedzenia

            Z inicjatywy pracodawcy umowa o pracę może ulec rozwiązaniu także bez jej wypowiadania. Pracodawca bowiem może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, co może mieć miejsce w trzech przypadkach, tj. w razie:

1) ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;

2) popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;

3) zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

 

Co istotne, rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.

            Pracodawca może także rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia mimo braku stwierdzenia winy pracownika, a to wówczas, gdy:

1) niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

a) dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,

b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;

2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione wyżej, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

W powyższym zakresie warto wiedzieć, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić w razie nieobecności pracownika w pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem - w okresie pobierania z tego tytułu zasiłku, a w przypadku odosobnienia pracownika ze względu na chorobę zakaźną - w okresie pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku, jak również po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.

            Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie, które przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. Należy jednak mieć na uwadze, że w razie rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę zawartej na czas określony z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie, jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać, lub gdy przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu.

            Kancelaria przeprowadziła, jak i aktualnie prowadzi wiele postępowań w sprawach pracowniczych zawisłych przed sądami pracy wskutek wniesienia przez pracowników odwołań od wypowiedzenia umowy o pracę lub oświadczenia rozwiązującego umowę o pracę bez wypowiedzenia, reprezentując zarówno pracowników, jak i pracodawców.

             Opracowane przez

adwokat Magdalenę Grzechac