Czym są dobra osobiste?

Ustawa kodeks cywilny odpowiada na to pytanie w art. 23 formułując dobra osobiste człowieka przez ich egzemplifikację  „(…) jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.

Należy jednak zauważyć, że język prawny cechuje się swego rodzaju specyfiką i konstrukcja przepisu zawierająca w swojej budowie zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione po nim przypadki, okoliczności czy sytuacje prezentują jedyne otwarte wyliczenie przypadków, które dany przepis reguluje. Wynika to bowiem stąd, że prawo jako element naszego codziennego funkcjonowania obejmuje sobą tyle sytuacji, że konkretyzacja każdego przepisu w sposób ściśle odnoszący się do danej okoliczności, uniemożliwiłaby jego stosowanie i sprawiłaby, że prawo stałoby się w rezultacie nieczytelne.

Regulacja dóbr osobistych z art. 23 k.c. będzie odnosić również do takich okoliczności jak więzi rodzinnie, co potwierdza w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy. Ich zerwanie na skutek np. wypadku komunikacyjnego w wyniku, którego osoba najbliższa doznała ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, doprowadzającego ją do stanu wegetatywnego, bez wątpienia należy zaliczyć do naruszenia dóbr osobistych, a to przez fakt braku dalszej możliwości utrzymania z nią bliskich, a czasami świadomych relacji rodzinnych, które wcześniej były realizowane na codzień.

Dynamika życia społecznego oraz zmieniające się aktywnie podstawy społeczne-kulturowe, nakładają obowiązek na system prawny tak, aby ten odpowiadał wymaganiom czasów, w których jest stosowany i realizował powszechne potrzeby społeczne. Stąd nie tylko jawi się wymóg konstruowania regulacji prawnych pozwalających na szerokie objęcie stanów, które ma zabezpieczać, ale i nakłada obowiązek, na stosujących prawo a przede wszystkim na wymiar sprawiedliwości, na umiejętne i inteligentne stosowanie oraz interpretowanie prawa.

autor,

prawnik Maciej Kopeć

Kancelaria Adwokacka
Adwokat Piotr Bańczyk
ul. Dyrekcyjna 10/2
40-013 Katowice

Kancelaria jest czynna od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 17:00
tel/fax (032) 255-17-83
tel (032) 209-09-71

mail: adwokat@kancelaria-banczyk.com.pl www.piotrbanczyk.pl